വിശ്വാമിത്രന്റെ യാഗരക്ഷ

അക്കാലം വിശ്വാമിത്രനാകിയ മുനികുല-

മുഖ്യനുമയോദ്ധ്യയ്‌ക്കാമ്മാറെഴുന്നളളീടിനാൻ, 800

രാമനായവനിയിൽ മായയാ ജനിച്ചൊരു

കോമളമായ രൂപംപൂണ്ടൊരു പരാത്മാനം

സത്യജ്ഞാനാനന്താനന്ദാമൃതം കണ്ടുകൊൾവാൻ

ചിത്തത്തിൽ നിറഞ്ഞാശു വഴിഞ്ഞ ഭക്തിയോടെ.

കൌശികൻതന്നെക്കണ്ടു ഭൂപതി ദശരഥ-

നാശു സംഭ്രമത്തോടും പ്രത്യുത്ഥാനവുംചെയ്‌തു

വിധിനന്ദനനോടും ചെന്നെതിരേറ്റു യഥാ-

വിധി പൂജയും ചെയ്തു വന്ദിച്ചുനിന്നു ഭക്ത്യാ

സസ്മിതം മുനിവരൻതന്നോടു ചൊല്ലീടിനാൻഃ

"അസ്മജ്ജന്മവുമിന്നു വന്നിതു സഫലമായ്‌. 810

നിന്തിരുവടിയെഴുന്നളളിയമൂലം കൃതാ-

ർത്ഥാന്തരാത്മാവായിതു ഞാനിഹ തപോനിധേ!

ഇങ്ങനെയുളള നിങ്ങളെഴുന്നളളീടും ദേശം

മംഗലമായ്‌വന്നാശു സമ്പത്തും താനേ വരും.

എന്തോന്നു ചിന്തിച്ചെഴുന്നളളിയതെന്നുമിപ്പോൾ

നിന്തിരുവടിയരുൾചെയ്യേണം ദയാനിധേ!

എന്നാലാകുന്നതെല്ലാം ചെയ്‌വേൻ ഞാൻ മടിയാതെ

ചൊന്നാലും പരമാർത്ഥം താപസകുലപതേ!"

വിശ്വാമിത്രനും പ്രീതനായരുൾചെയ്തീടിനാൻ

വിശ്വാസത്തോടു ദശരഥനോടതുനേരംഃ 820

"ഞാനമാവാസ്യതോറും പിതൃദേവാദികളെ

ധ്യാനിച്ചു ചെയ്തീടുന്ന ഹോമത്തെ മുടക്കുന്നോർ

മാരീചസുബാഹുമുഖ്യന്മാരാം നക്തഞ്ചര-

ന്മാരിരുവരുമനുചരന്മാരായുളേളാരും.

അവരെ നിഗ്രഹിച്ചു യാഗത്തെ രക്ഷിപ്പാനാ-

യവനീപതേ! രാമദേവനെയയയ്‌ക്കേണം.

പുഷ്‌കരോത്ഭവപുത്രൻതന്നോടു നിരൂപിച്ചു

ലക്ഷ്മണനേയുംകൂടെ നല്‌കേണം മടിയാതെ.

നല്ലതു വന്നീടുക നിനക്കു മഹീപതേ!

കല്യാണമതേ! കരുണാനിധേ! നരപതേ!" 830

ചിന്താചഞ്ചലനായ പങ്‌ക്തിസ്യന്ദനനൃപൻ

മന്ത്രിച്ചു ഗുരുവിനോടേകാന്തേ ചൊല്ലീടിനാൻഃ

"എന്തു ചൊൽവതു ഗുരോ! നന്ദനൻതന്നെ മമ

സന്ത്യജിച്ചീടുവതിനില്ലല്ലോ ശക്തിയൊട്ടും

എത്രയും കൊതിച്ച കാലത്തിങ്കൽ ദൈവവശാൽ

സിദ്ധിച്ച തനയനാം രാമനെപ്പിരിയുമ്പോൾ

നിർണ്ണയം മരിക്കും ഞാൻ രാമനെ നല്‌കീടാഞ്ഞാ-

ലന്വയനാശംകൂടെ വരുത്തും വിശ്വാമിത്രൻ.

എന്തോന്നു നല്ലതിപ്പോളെന്നു നിന്തിരുവടി

ചിന്തിച്ചു തിരിച്ചരുളിച്ചെയ്തീടുകവേണം." 840

"എങ്കിലോ ദേവഗുഹ്യം കേട്ടാലുമതിഗോപ്യം

സങ്കടമുണ്ടാകേണ്ട സന്തതം ധരാപതേ!

മാനുഷനല്ല രാമൻ മാനവശിഖാമണേ!

മാനമില്ലാത പരമാത്മാവു സദാനന്ദൻ

പത്മസംഭവൻ മുന്നം പ്രാർത്ഥിക്കമൂലമായി

പത്മലോചനൻ ഭൂമീഭാരത്തെക്കളവാനായ്‌

നിന്നുടെ തനയനായ്‌ക്കൌസല്യാദേവിതന്നിൽ

വന്നവതരിച്ചിതു വൈകുണ്‌ഠൻ നാരായണൻ.

നിന്നുടെ പൂർവജന്മം ചൊല്ലുവൻ ദശരഥ!

മുന്നം നീ ബ്രഹ്‌മാത്മജൻ കശ്യപപ്രജാപതി 850

നിന്നുടെ പത്നിയാകുമദിതി കൌസല്യ കേ-

ളെന്നിരുവരുംകൂടിസ്സന്തതിയുണ്ടാവാനായ്‌

ബഹുവത്സരമുഗ്രം തപസ്സുചെയ്തു നിങ്ങൾ

മുഹുരാത്മനി വിഷ്ണുപൂജാധ്യാനാദിയോടും.

ഭക്തവത്സലൻ ദേവൻ വരദൻ ഭഗവാനും

പ്രത്യക്ഷീകരിച്ചു 'നീ വാങ്ങിക്കൊൾ വര'മെന്നാൻ.

'പുത്രനായ്പിറക്കേണമെനിക്കു ഭവാ'നെന്നു

സത്വരമപേക്ഷിച്ചകാരണമിന്നു നാഥൻ

പുത്രനായ്പിറന്നതു രാമനെന്നറിഞ്ഞാലും;

പൃത്ഥ്വീന്ദ്ര! ശേഷൻതന്നെ ലക്ഷ്മണനാകുന്നതും. 860

ശംഖചക്രങ്ങളല്ലോ ഭരതശത്രുഘ്നന്മാർ

ശങ്കകൈവിട്ടു കേട്ടുകൊണ്ടാലുമിനിയും നീ.

യോഗമായാദേവിയും സീതയായ്‌ മിഥിലയിൽ

യാഗവേലായാമയോനിജയായുണ്ടായ്‌വന്നു.

ആഗതനായാൻ വിശ്വാമിത്രനുമവർതമ്മിൽ

യോഗംകൂട്ടീടുവതിനെന്നറിഞ്ഞീടണം നീ.

എത്രയും ഗുഹ്യമിതു വക്തവ്യമല്ലതാനും

പുത്രനെക്കൂടെയയച്ചീടുക മടിയാതെ."

സന്തുഷ്ടനായ ദശരഥനും കൌശികനെ

വന്ദിച്ചു യഥാവിധി പൂജിച്ചു ഭക്തിപൂർവം 870

'രാമലക്ഷ്മണന്മാരെക്കൊണ്ടുപൊയ്‌ക്കൊണ്ടാലു'മെ-

ന്നാമോദം പൂണ്ടു നൽകി ഭൂപതിപുത്രന്മാരെ.

'വരിക രാമ! രാമ! ലക്ഷ്മണാ! വരിക'യെ-

ന്നരികേ ചേർത്തു മാറിലണച്ചു ഗാഢം ഗാഢം

പുണർന്നുപുണർന്നുടൻ നുകർന്നു ശിരസ്സിങ്കൽ

'ഗുണങ്ങൾ വരുവാനായ്പോവിനെന്നുരചെയ്താൻ.

ജനകജനനിമാർചരണാംബുജം കൂപ്പി

മുനിനായകൻ ഗുരുപാദവും വന്ദിച്ചുടൻ

വിശ്വാമിത്രനെച്ചെന്നു വന്ദിച്ചു കുമാരന്മാർ,

വിശ്വരക്ഷാർത്ഥം പരിഗ്രഹിച്ചു മുനീന്ദ്രനും. 880

ചാപതൂണീരബാണഖഡ്‌ഗപാണികളായ

ഭൂപതികുമാരന്മാരോടും കൌശികമുനി

യാത്രയുമയപ്പിച്ചാശീർവാദങ്ങളും ചൊല്ലി

തീർത്ഥപാദന്മാരോടും നടന്നു വിശ്വാമിത്രൻ.

മന്ദം പോയ്‌ ചില ദേശം കടന്നോരനന്തരം

മന്ദഹാസവും ചെയ്തിട്ടരുളിച്ചെയ്തു മുനിഃ

"രാമ! രാഘവ! രാമ! ലക്ഷ്മണകുമാര! കേൾ

കോമളന്മാരായുളള ബാലന്മാരല്ലോ നിങ്ങൾ.

ദാഹമെന്തെന്നും വിശപ്പെന്തെന്നുമറിയാത

ദേഹങ്ങളല്ലോ മുന്നം നിങ്ങൾക്കെന്നതുമൂലം 890

ദാഹവും വിശപ്പുമുണ്ടാകാതെയിരിപ്പാനായ്‌

മാഹാത്മ്യമേറുന്നോരു വിദ്യകളിവ രണ്ടും

ബാലകന്മാരേ! നിങ്ങൾ പഠിച്ചു ജപിച്ചാലും

ബലയും പുനരതിബലയും മടിയാതെ.

ദേവനിർമ്മിതകളീ വിദ്യക"ളെന്നു രാമ-

ദേവനുമനുജനുമുപദേശിച്ചു മുനി.

ക്ഷുൽപിപാസാദികളും തീർന്ന ബാലന്മാരുമാ-

യപ്പോഴേ ഗംഗ കടന്നീടിനാൻ വിശ്വാമിത്രൻ.

താടകാ വധം

താടകാവനം പ്രാപിച്ചീടിനോരനന്തരം

ഗൂഢസ്മേരവും പൂണ്ടു പറഞ്ഞു വിശ്വാമിത്രൻഃ 900

"രാഘവ! സത്യപരാക്രമവാരിധേ! രാമ!

പോകുമാറില്ലീവഴിയാരുമേയിതുകാലം.

കാടിതു കണ്ടായോ നീ? കാമരൂപിണിയായ

താടക ഭയങ്കരി വാണിടും ദേശമല്ലൊ.

അവളെപ്പേടിച്ചാരും നേർവഴി നടപ്പീല

ഭൂവനവാസിജനം ഭൂവനേശ്വര! പോറ്റീ!

കൊല്ലണമവളെ നീ വല്ലജാതിയുമതി-

നില്ലൊരു ദോഷ"മെന്നു മാമുനി പറഞ്ഞപ്പോൾ

മെല്ലവേയൊന്നു ചെറുഞ്ഞാണൊലിചെയ്തു രാമ,-

നെല്ലാലോകവുമൊന്നു വിറച്ചിതതുനേരം. 910

ചെറുഞ്ഞാണൊലി കേട്ടു കോപിച്ചു നിശാചരി

പെരികെ വേഗത്തോടുമടുത്തു ഭക്ഷിപ്പാനായ്‌.

അന്നേരമൊരു ശരമയച്ചു രാഘവനും

ചെന്നു താടകാമാറിൽ കൊണ്ടിതു രാമബാണം.

പാരതിൽ മല ചിറകറ്റുവീണതുപോലെ

ഘോരരൂപിണിയായ താടക വീണാളല്ലോ.

സ്വർണ്ണരത്നാഭരണഭൂഷിതഗാത്രിയായി

സുന്ദരിയായ യക്ഷിതന്നെയും കാണായ്‌വന്നു.

ശാപത്താൽ നക്തഞ്ചരിയായോരു യക്ഷിതാനും

പ്രാപിച്ചു ദേവലോകം രാമദേവാനുജ്ഞയാ. 920

കൌശികമുനീന്ദ്രനും ദിവ്യാസ്‌ത്രങ്ങളെയെല്ലാ-

മാശു രാഘവനുപദേശിച്ചു സലക്ഷ്മണം.

നിർമ്മലന്മാരാം കുമാരന്മാരും മുനീന്ദ്രനും

രമ്യകാനനേ തത്ര വസിച്ചു കാമാശ്രമേ.

രാത്രിയും പിന്നിട്ടവർ സന്ധ്യാവന്ദനംചെയ്തു

യാത്രയും തുടങ്ങിനാരാസ്ഥയാ പുലർകാലേ.

പുക്കിതു സിദ്ധാശ്രമം വിശ്വാമിത്രനും മുനി-

മുഖ്യന്മാരെതിരേറ്റു വന്ദിച്ചാരതുനേരം.

രാമലക്ഷ്മണന്മാരും വന്ദിച്ചു മുനികളെ

പ്രേമമുൾക്കൊണ്ടു മുനിമാരും സല്‌ക്കാരംചെയ്താർ. 930

വിശ്രമിച്ചനന്തരം രാഘവൻതിരുവടി

വിശ്വാമിത്രനെ നോക്കി പ്രീതിപൂണ്ടരുൾചെയ്തുഃ

"താപസോത്തമ, ഭവാൻ ദീക്ഷിക്ക യാഗമിനി

താപംകൂടാതെ രക്ഷിച്ചീടുവനേതുചെയ്തും.

ദുഷ്ടരാം നിശാചരേന്ദ്രന്മാരെക്കാട്ടിത്തന്നാൽ

നഷ്ടമാക്കുവൻ ബാണംകൊണ്ടു ഞാൻ തപോനിധേ!"

യാഗവും ദീക്ഷിച്ചിതു കൌശികനതുകാല-

മാഗമിച്ചിതു നക്തഞ്ചരന്മാർ പടയോടും.

മദ്ധ്യാഹ്നകാലേ മേൽഭാഗത്തിങ്കൽനിന്നുമത്ര

രക്തവൃഷ്ടിയും തുടങ്ങീടിനാരതുനേരം. 940

പാരാതെ രണ്ടു ശരം തൊടുത്തു രാമദേവൻ

മാരീചസുബാഹുവീരന്മാരെ പ്രയോഗിച്ചാൻ.

കോന്നിതു സുബാഹുവാമവനെയൊരു ശര-

മന്നേരം മാരീചനും ഭീതിപൂണ്ടോടീടിനാൻ.

ചെന്നിതു രാമബാണം പിന്നാലെ കൂടെക്കൂടെ

ഖിന്നനായേറിയൊരു യോജന പാഞ്ഞാനവൻ.

അർണ്ണവംതന്നിൽ ചെന്നു വീണിതു, രാമബാണ-

മന്നേരമവിടെയും ചെന്നിതു ദഹിപ്പാനായ്‌.

പിന്നെ മേറ്റ്ങ്ങുമൊരു ശരണമില്ലാഞ്ഞവ-

നെന്നെ രക്ഷിക്കേണമെന്നഭയം പുക്കീടിനാൻ. 950

ഭക്തവത്സലനഭയംകൊടുത്തതുമൂലം

ഭക്തനായ്‌വന്നാനന്നുതുടങ്ങി മാരീചനും.

പറ്റലർകുലകാലനാകിയ സൌമിത്രിയും

മറ്റുളള പടയെല്ലാം കോന്നിതു ശരങ്ങളാൽ.

ദേവകൾ പുഷ്പവൃഷ്ടിചെയ്തിതു സന്തോഷത്താൽ

ദേവദുന്ദുഭികളും ഘോഷിച്ചിതതുനേരം.

യക്ഷകിന്നരസിദ്ധചാരണഗന്ധർവൻമാർ

തൽക്ഷണേ കൂപ്പി സ്തുതിച്ചേറ്റവുമാനന്ദിച്ചാർ.

വിശ്വാമിത്രനും പരമാനന്ദംപൂണ്ടു പുണർ-

ന്നശ്രുപൂർണ്ണാർദ്രാകുലനേത്രപത്മങ്ങളോടും 960

ഉത്സംഗേ ചേർത്തു പരമാശീർവാദവുംചെയ്തു

വത്സന്മാരെയും ഭുജിപ്പിച്ചിതു വാത്സല്യത്താൽ.

ഇരുന്നു മൂന്നുദിനമോരോരോ പുരാണങ്ങൾ

പറഞ്ഞു രസിപ്പിച്ചു കൌശികനവരുമായ്‌.

അരുൾചെയ്തിതു നാലാംദിവസം പിന്നെ മുനിഃ

"അരുതു വൃഥാ കാലം കളകെന്നുളളതേതും.

ജനകമഹീപതിതന്നുടെ മഹായജ്ഞ-

മിനി വൈകാതെ കാണ്മാൻ പോക നാം വത്സന്മാരേ!

ചൊല്ലെഴും ത്രൈയംബകമാകിന മാഹേശ്വര-

വില്ലുണ്ടു വിടേഹരാജ്യത്തിങ്കലിരിക്കുന്നു. 970

ശ്രീമഹാദേവൻതന്നെ വച്ചിരിക്കുന്നു പുരാ

ഭൂമിപാലേന്ദ്രന്മാരാലർച്ചിതമനുദിനം.

ക്ഷോണിപാലേന്ദ്രകുലജാതനാകിയ ഭവാൻ

കാണണം മഹാസത്വമാകിയ ധനൂരത്നം."

താപസേന്ദ്രന്മാരോടുമീവണ്ണമരുൾചെയ്തു

ഭൂപതിബാലന്മാരും കൂടെപ്പോയ്‌ വിശ്വാമിത്രൻ

പ്രാപിച്ചു ഗംഗാതീരം ഗൌതമാശ്രമം തത്ര

ശോഭപൂണ്ടൊരു പുണ്യദേശമാനന്ദപ്രദം

ദിവ്യപാദപലതാകുസുമഫലങ്ങളാൽ

സർവമോഹനകരം ജന്തുസഞ്ചയഹീനം

കണ്ടു കൌതുകംപൂണ്ടു വിശ്വാമിത്രനെ നോക്കി- 980

പ്പുണ്ഡരീകേക്ഷണനുമീവണ്ണമരുൾചെയ്തുഃ

"ആശ്രമപദമിദമാർക്കുളള മനോഹര-

മാശ്രയയോഗ്യം നാനാജന്തുസംവീതംതാനും.

എത്രയുമാഹ്ലാദമുണ്ടായിതു മനസി മേ

തത്ത്വമെന്തെന്നതരുൾചെയ്യേണം താപോനിധേ!"